Cách đây 39 năm, ngày 10/3/1975, quân và dân tỉnh Đắk Lắk nói riêng, Tây Nguyên nói chung đã sống trong khí thế sục sôi chiến đấu và chiến thắng của trận đánh Buôn Ma Thuột mở màn cho chiến dịch giải phóng Tây Nguyên. Chiến thắng Buôn Ma Thuột mãi mãi là trang sử vàng oanh liệt của quân và dân ta trong sự nghiệp chống giặc ngoại xâm, là điểm khởi đầu thắng lợi của cuộc tổng tiến công mùa xuân năm 1975, tiến tới giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước.

Quân Giải phóng làm chủ sân bay Hòa Bình, thị xã Buôn Ma Thuột.

Nhằm chào đón sự kiện kỷ niệm ngày Giải phóng Buôn Ma Thuột (ngày 10-3), Trường THCS Phan Bội Châu xin giới thiệu lại một số diễn biến chính và hình ảnh tư liệu trong chiến dịch Giải phóng Buôn Ma Thuột để bạn đọc cùng sống lại với một phần lịch sử hào hùng của dân tộc:

Chiều ngày 9-3, Bộ Tư lệnh Chiến dịch Tây Nguyên sau khi kiểm tra tình hình lần cuối cùng đã hạ quyết tâm tiến công thị xã Buôn Ma Thuột.

Kéo pháo vào chiến trường, chuẩn bị cho Chiến dịch giải phóng Buôn Ma Thuột.

16 giờ ngày 9-3, các đơn vị tiến công Buôn Ma Thuột rời khu vực tập kết chuyển lên tuyến tiến công. Cả 12 trung đoàn bộ binh và binh chủng cùng một lúc triển khai trên 3 hướng chuyển sang tiến công.

Đúng 2 giờ 3 phút ngày 10-3, Trung đoàn đặc công 198 tổ chức các đội 1, 9, 18 tiến công sân bay thị xã Buôn Ma Thuột.

Đến 3 giờ 30 phút, các đơn vị đã làm chủ phần lớn sân bay. Các đội khác tấn công sân bay Hòa Bình và hậu cứ trung đoàn 53 của ngụy.

Sáng sớm 10-3, quân giải phóng đã làm chủ sân bay thị xã.

Đúng 2 giờ 16 phút ngày 10-3, quân ta đã chiếm và làm chủ kho Mai Hắc Đế.

Hướng Đông Bắc, 6 giờ 30 phút sáng 10-3, Tiểu đoàn 5 Trung đoàn bộ binh 95B tiến vào chiếm Ngã Sáu. Đến 15 giờ 30 phút, Trung đoàn 95B đã chiếm được Tiểu khu Đắk Lắk.

Xe tăng quân giải phóng tiến công vào Ngã Sáu sáng 10-3.

Hướng tây bắc, 6 giờ 30 phút sáng 10-3, một đơn vị thuộc Trung đoàn 148 đã tiêu diệt bộ phận bảo an và đánh chiếm điểm cao Cư Êbur. Đến 13 giờ 30 phút thì Trung đoàn 148 làm chủ khu pháo binh.

Đêm 10-3, Bộ Tư lệnh chiến dịch đã tổng hợp tình hình và bổ sung quyết tâm "Phải đánh chiếm nhanh căn cứ Sư đoàn 23 và các mục tiêu còn lại trước khi dự bị chiến dịch của địch tăng cường đến".

Từ 6 giờ đến 8 giờ sáng 11-3, pháo binh ta bắn dồn dập vào Sở chỉ huy Sư đoàn 23. Tiếp đó bộ binh và xe tăng ta chia thành 3 mũi tiến công thẳng vào Sở chỉ huy Sư đoàn 23 của địch.

Đến trưa 11-3, quân ta đã xóa sổ Sư đoàn 23 của địch.

Cờ Cách mạng tung bay.

Đúng 11 giờ ngày 11-3, cờ Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam đã tung bay trên cột cờ Sư đoàn 23. Đội quân "Nam chinh, Bắc phạt, Tây Nguyên trấn" (biệt danh của Sư đoàn 23) đã bị xóa sổ. Trưa 11-3, thị xã Buôn Ma Thuột đã hoàn toàn được giải phóng.

Hàng binh ngụy giao nộp vũ khí cho Ủy ban Quân quản sau ngày 10-3.

Các già làng ở Buôn Ma Thuột mừng vui đón Quân giải phóng trong ngày Chiến thắng.

Chiến thắng BMT đã mở đầu cho chiến dịch giải phóng Tây Nguyên. Từ trận mở đầu BMT đến ngày giải phóng Tây Nguyên là một tiến trình thống nhất của sự phát triển chiến dịch tiến công chiến lược Tây Nguyên. Đúng như tờ báo Kinh tế của Anh, ngày 12/3/1975 viết: "Mất BMT là Thiệu không tài nào giữ nổi Tây Nguyên nữa rồi". Chiến thắng BMT, chỉ tính riêng thành tích của lực lượng vũ trang địa phương và nổi dậy của quần chúng đã tiêu diệt phần lớn lực lượng bảo an, toàn bộ 239 trung đội nghĩa quân và dân vệ, phá rã toàn bộ lực lượng phòng vệ dân sự. Diệt và bắt trên 4.000 nhân viên nguỵ quyền. Đã gọi hàng và buộc trình diện 16.000 lính ngụy, đã đánh chiếm nhiều quận lỵ, yếu khu, phá 62 khu đồn, 222 ấp chiến lược; và thu khoảng 13.000 súng các loại.

Thắng lợi của ngày 10/3/1975, giải phóng BMT là thắng lợi của sự kết hợp tuyệt vời giữa ý Đảng, lòng dân. Ý Đảng soi sáng cho đường lối, phương châm, nghệ thuật chỉ đạo khởi nghĩa và chiến tranh cách mạng, sáng tạo thời cơ, động viên ý chí quyết chiến quyết thắng và sức mạnh tổng hợp của cả nước .

Chiến thắng BMT mở màn cho thắng lợi của đại thắng mùa Xuân năm 1975. Chúng ta nhớ rằng 25/3/1975 khi cả Tây Nguyên được giải phóng, Bộ Chính trị đã họp đánh giá tình hình mới và hạ quyết tâm "tranh thủ thời cơ cao độ, nhanh chóng tập trung lực lượng của cả nước nhắm vào phương hướng chiến lược chủ yếu giải phóng Sài Gòn -Gia Định, hành động táo bạo, bất ngờ làm cho địch không kịp trở tay, hoàn thành giải phóng miền Nam trước mùa mưa năm 1975".

Thực hiện ý đồ chiến lược trên, từ BMT, Quân đoàn 3 vừa được thành lập ngày 26/3 đã lên đường làm nhiệm vụ lịch sử, tham gia chiến dịch Hồ Chí Minh đánh chiếm hướng chủ yếu nhất, hướng Tây bắc Sài Gòn, đánh chiếm sân bay Tân Sơn Nhất và Bộ tổng tham mưu ngụy - 2 trong 5 mục tiêu quan trọng trong nội đô Sài Gòn.

Ngày nay dù năm tháng có qua đi, nhưng chiến thắng mở màn BMT đã đi vào trang sách giáo khoa của các em học sinh; BMT vẫn mãi là mảnh đất anh hùng của Tổ quốc; thế hệ mai sau mãi mãi sẽ biết ơn những người làm nên trận đánh lịch sử BMT, mở đầu cho đại thắng mùa Xuân năm 1975.

                                                                                                                   Tổng hợp: Lê Thị Huệ
                                                                                      Tư liệu: Báo Đắk Lắk

.